Özgürlük -Ubuntu...

[color:5c56=red]Özgürlük -Ubuntu...
[/color]


[img]http://upload.wikimedia.org/wikipedia/tr/thumb/6/62/Ubuntu-gdm_logo-alternative.png/250px-Ubuntu-gdm_logo-alternative.png[/img]




[img]http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Ubuntu.png/300px-Ubuntu.png[/img]
Ubuntu

Ubuntu, Linux tabanlı ve Debian geleneğini temel alan bir işletim sistemidir. Ubuntu'nun hedefi ortalama bilgisayar kullanıcılarına kullanımı ve kurulumu oldukça basit, güncel ve güvenli bir işletim sistemi sunmaktır. Ubuntu aldığı %30'luk oyla, 2007 yılında masaüstü kullanımında en gözde Linux dağıtımı seçilmiştir. [2]

Ubuntu, herkesin özgürce kullanabildiği; yayınlamakta, kopyalamakta veya kodlarını özgürce değiştirip geliştirebildiği yazılımlardan oluşur. Bunların çoğunluğu GNU Genel Kamu Lisansı ile güvence altına alınmış, özgür yazılım / açık kaynak yazılımlardır.

Ubuntu Güney Afrika'lı girişimci Mark Shuttleworth'e ait Canonical Ltd.'nin sponsorluğunda geliştirilmektedir. Canonical, Ubuntu'yu satarak kâr etmektense, ücretsiz dağıtır. Şirket, Ubuntu'yu kullanan kuruluşlara isterlerse teknik destek satarak gelir sağlar. Canonical Ubuntu'yu açık kaynak kodlu ve özgür yazılım olarak sunduğu için, dünya çapında bu işletim sistemini kullanan ve geliştiren gönüllü kullanıcıları sayesinde, tüm bir işletim sistemini tek başına geliştirmek zorunda kalmaz. Tüm Linux severlerin yaptığı geliştirmeler, onu temel alan Ubuntu'yu da doğrudan geliştirir.

Canonical, Ubuntu dışında resmi olarak üç farklı Ubuntu-benzeri işletim sistemini destekler: Kubuntu, Edubuntu, Ubuntu Sunucu Sürümü (Server Edition).[3] Ayrıca dört farklı Ubuntu benzeri işletim sisteminin geliştirilmesine de katkı sunar: Xubuntu, Gobuntu, Ubuntu Studio, Mythbuntu.[4]

Canonical altı ayda bir Ubuntunun yeni sürümünü çıkarmakta, her sürüm için de on sekiz ay boyunca güvenlik yamaları, geliştirmeleri ve yazılım güncelleştirmeleri desteği sunmaktadır. Ayrıca LTS (Uzun Süreli Destek, Long Term Support) adındaki sürümleri üç yıl boyunca masaüstü bilgisayarlar, beş yıl da sunucu bilgisayarlar için desteklenir ve iki yılda bir çıkar.[5] Ubuntu'nun güncel sürümü Jaunty Jackalope, 23 Nisan 2009'da çıkmıştır, gelecek sürümü Karmic Koala ise Ekim 2009'da çıkacaktır.


[color:5c56=yellow]
Tarihçe ve Geliştirme Aşaması [/color]

Debian temel alınarak yola çıkılan ilk Ubuntu sürümü 20 Kasım 2004 tarihinde yayımlandı. O zamandan beri her altı ayda bir yeni sürüm yayımlanmaktadır; bu da onu en güncel GNOME (nom diye okunur) arayüzü kullanan dağıtım yapmaktadır. MEPIS, Xandros, Linspire, Progeny ve Libranet gibi diğer Debian tabanlı işletim sistemlerinin aksine Ubuntu, Debian'ın felsefesine sadık kalmış ve özgür bir yazılım olarak yoluna devam etmiştir. Ubuntu sözcüğü, Zulu dilinde; "Ben, seninle ben oldum" demektir, aynı zamanda "başkalarına karşı merhametli, şefkatli, iyiliksever" olmak gibi insani değerlerin temel alındığı bir dünya görüşüdür. Buradan hareketle Ubuntu, İnsanlık için Linux (Linux For Human Beings) sloganını kullanır.

Ubuntu logosu ilk sürümden beri aynıdır. Elde çizilmiş ve şimdi ubuntu-title adlı bir yazıtipi olan bu logo Andy Fitzsimon tarafından yapılmıştır. Logosundaki işlenen temada insanlar arasındaki eşitliğe ve kardeşliğe dikkat çekmektedir.

Ubuntu paketlerinin çoğunluğu Debian projesinin kararsız bölümünden derlenir. Ubuntu ve tüm resmi türevleri .deb paketleri ve APT/Synaptic tabanlı paket yöneticisi kullanır.

Ubuntu projesi, paketlerle ilgili bazı konularda Debian ile ortak çalışmaktadır. Ubuntu'ya yüklenen paketler Debian'ın kararlılık seviyesi için bir deneme ortamı yaratmaktadır. Öte yandan Ubuntu ve Debian çok sayıda kişi tarafından yeterince beraber çalışmamakla suçlanmaktadır; zira Ubuntu .deb'leri ve Debian .deb'leri birbiriyle uyumlu değildir. Her ne kadar çok sayıda Debian geliştiricisi aynı zamanda Ubuntu'nun gelişimine yardım ediyor olsa da Debian'ın kurucusu Ian Murdock Ubuntu'nun ayrı bir proje olduğunu ve Debian ile yeterince ortak noktaya sahip olmadığını belirtmiştir.
[color:5c56=yellow]
Özellikleri [/color]


Kurulum

Kurulumu oldukça kolay olan Ubuntu; kurulum kolaylığında Windows Vista, SuSe, Mandriva, Pardus ve Fedora Core gibi kolay kurulum ile ün yapmış işletim sistemleriyle rekabet etmektedir. Kurulum için CD versiyonunda önce işletim sisteminin canlı cd olarak açılması gerekir, DVD versiyonunda text mod ile kuruluma başlanabilir. Bundan sonra kurulum sadece "install" simgesine tıklayıp birkaç ileri düğmesine basmaktan ibarettir. Kurulum sırasında işletim sistemi üzerinde istediğiniz her şeyi yapabilirsiniz, ancak değişiklikler yeni kurduğunuz sisteme aktarılmamaktadır...
Ubuntu install and remove.ogg
Video filmini oynat
Ubuntu'da yazılım yükleme ve kaldırma
[color:5c56=yellow]
Kullanım [/color]

Kullanışlılık üzerine odaklanılmış bir dağıtım olan Ubuntu'da çok sayıda değişik kullanım özelliği bulunmaktadır.

* Diğer Linux dağıtımlarının aksine, Ubuntu'da su (super user) komutu yerine sudo kullanılır. Ancak bir terminal komutu ile bu durum diğer dağıtımlardaki gibi ayarlanabilir.
* Çok sayıda açık kaynaklı yazılım ile birlikte gelmektedir; OpenOffice.org, Firefox, Pidgin (eskiden Gaim) ve GIMP gibi.
* Windows'tan bazı kullanıcı özellikleri içe aktarılabilmektedir; sık kullanılanlar ve duvar kağıdı gibi.



[img]http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Ubuntu_install_and_remove.ogg/mid-Ubuntu_install_and_remove.ogg.jpg[/img]

[color:5c56=yellow]
Paketler [/color]

Ubuntu'da yazılımlar Windows'tan farklı olarak, *.exe değil, *.deb uzantılı paketler/dosyalar halinde sunulur. Deb ismi Debian'dan gelir. Ubuntu Debian Linux geleneğinden geldiği için Debian ile aynı paket sistemini kullanır. Yeni yazılım (ya da paket) kurmak için tek yapmanız gereken, Ubuntu ile birlikte gelen Ekle/Kaldırdaki kategoriler (Örn. Eğitim, Grafik, İnternet gibi) arasından ihtiyacınız olan yazılımı bulup yanındaki kutucuğa tik atarak Değişiklikleri Uygula düğmesine basmak. Seçtiğiniz paket (yani aslında *.deb uzantılı bir dosya) internetteki sunuculardan indirilir ve otomatik olarak bilgisayarınıza kurulur. Bu işlemleri anlatan bir video yan tarafta gözükmektedir.

İstediğiniz bir paketi seçtiğiniz zaman onun çalışması için gerekli tüm diğer paketler/bağımlılıklar kendiliğinden seçilip yüklenecektir. Kaldırmak istediğinizde ise tiklenmiş kutucuğa bir daha tıklayıp uygula demek yeterlidir. Gerisini Ubuntu kendiliğinden halleder.

Daha farklı yazılım yükleme ve kaldırma seçenekleri de mevcuttur. Deneyimli kullanıcılar Synaptic Paket Yöneticisi, apt-get veya aptitude yazılımlarıyla da paket yükleme/kaldırma işlemlerini gerçekleştirebilirler.
[color:5c56=yellow]
-- Görsellik [/color]
Ubuntu 7.04'te Compiz Fusion destekli masaüstü

Ubuntu GNOME masaüstü yöneticisi ile gelmektedir. GNOME'un temel felsefesi olan sadelik aynen Ubuntu masaüstünde de yer almaktadır. KDE masaüstü yöneticisini tercih eden kullanıcılar Kubuntu'yu, XFCE'yi tercih edenler ise Xubuntu'yu edinebilir veya yüklü Ubuntularına kde-desktop, xfce-desktop paketlerini yükleyebilirler.

Ubuntu 7.10 sürümünden itibaren Compiz Fusion adlı 3 boyutlu yazılımla birlikte gelmektedir. Bu yazılım, 3 boyutlu masaüstü ve jöle gibi pencereler başta olmak üzere çok sayıda görsel efekt içermektedir.
[color:5c56=yellow]
Ticari Lisanslı Yazılımlar [/color]

Bazı ülkelerdeki lisans kısıtlamaları yüzünden Ubuntu, ticari ve kapalı kaynaklı yazılımları doğrudan bünyesinde barındırmamaktadır.[6] Bunların bir kısmı aşağıda sıralanmıştır:

* Bölge ayarı yapılmış DVDleri çözebilen (dekoder) yazılımlar. Her ne kadar özgür libdvdcss kütüphanesi bu işlevi yerine getirebiliyorsa da kimi ülkelerde yasadışı sayıldığı için Ubuntu'yla hazır olarak gelmemektedir.
* WMV ve MP3 gibi bazı ticari ses formatlarının çözücüleri.
* Çok sayıda ticari tarayıcı eklentisi. Örneğin Adobe Flash.
* WinRAR yazılımının sıkıştırdığı "rar" uzantılı dosyaları açmak için gerekli unrar paketi.

Yukarıda sayılan yazılımlar ve daha fazlası, ubuntu-restricted-extras paketinin yüklenmesiyle kolayca edinilebilir.

[color:5c56=yellow]
Resmi Olarak Desteklenen Türevleri[/color]


Kubuntu 8.04 Masaüstü

* Kubuntu, Debian dağıtımını temel alan Ubuntu dağıtımının GNOME masaüstü ortamı yerine KDE masaüstü ortamını kullanan türüdür. Ubuntu projesinin bir parçasıdır ve aynı temeli kullanır. Kubuntu ve Ubuntu, ubuntu-desktop ve kubuntu-desktop paketlerinin yüklenmesiyle beraber çalışabilirler. Kubuntu da Ubuntu ile eşzamanlı olarak altı ayda bir yeni sürüm çıkartır ve CD'leri ShipIt hizmeti ile ücretsiz temin edilebilir.[34]

Edubuntu Masaüstü

* Edubuntu, Ubuntu'nun eğitim amaçlı olan türevidir, ShipIt ile sipariş edilebilir.
* Ubuntu Sunucu Sürümü (Server Edition), sunucu bilgisayarlar için özelleştirilmiş türevidir.

Resmi Olarak Tanınan Türevleri[35] [değiştir]
Xubuntu 6.06

* Xubuntu, Xfce masaüstü ortamı kullanılarak oluşturulmuş bir dağıtımdır. Xfce masaüstü ortamını kullanmasından dolayı daha az sistem kaynağı kullanır ve eski masaüstü bilgisayarlar, dizüstü bilgisayarlar, netbooklar ve yüksek verimlilik beklenen iş istasyonları için iyi bir çözümdür.[36]
* Gobuntu, Free Software Foundation'un dört temel özgürlük ilkesine uygun şekilde geliştirilen sürümdür.

Ubuntu Studio

* Ubuntu Studio, Ubuntu'ya yüksek çokluortam desteği eklemek için geliştirilmiştir. Profesyonel düzeyde ses görüntü ve vidyo işleme yazılımları barındırmaktadır. Bunların tamamı açık kaynaklıdır.
* Mythbuntu, MythTV yayınlarını Ubuntu ile birleştirmeyi amaçlayan dağıtımdır.
[color:5c56=yellow]
Resmi Olmayan Türevler [/color]

* Fluxbuntu, Fluxbox masaüstünü kullanan (Pencere Yöneticisi), Ubuntu tabanlı bir linux dağıtımıdır. KDE ve GNOME'a göre daha hafif, hızlı ve daha performanslıdır. Fluxbuntu, 2.6.15 Linux çekirdeğini kullanır. İnternet tarayıcı olarak Dillo, dosya tarayıcısı olarak Rox Filer, uçbirim olarak da Eterm kullanır. Sony Playstation 3'den mobil araçlara kadar çok sayıda cihazda çalışabilmektedir.
* Linux Mint, İrlanda kökenli bir Linux dağıtımıdır. Linux Mint Ubuntu üzerine inşa edilmiş KDE, Gnome ve XFCE masaüstü ortamlarını kullanan bir Linux dağıtımıdır. Synaptik Paket Yöneticisinin dışında mintinstall adında kullanımı daha kolay bir yazılım yöneticisi bulunmaktadır. Bununla birlikte Linux Mint için GNOME Menüsü geliştirilmiştir. Ocak 2009 itibariyle dünyada en fazla kullanılan üçüncü Linux dağıtımıdır. [37]
* gNewSense, Özgür Yazılım Derneği (FSF) tarafından desteklenen "tamamen özgür" türev.
* nUbuntu, güvenlik araçlarıyla donatılmış bir türevidir.
* Ubuntu Mobile and Embedded Edition, Mobil cihazlarda kullanılmak üzere geliştirilen bir Ubuntu türevidir. Maemo adlı masaüstü ortamı kullanmaktadır.
* Elbuntu, Enlightenment (E17) masaüstü ortamı tabanlı, yüksek performans ve güçlü masaüstü efektleri içeren bir sürümdür.
* Freespire Ubuntu'nun aksine ticari yazılım ve sürücüler içeren , KDE kullanan sürüm.
* Google firmasının Goobuntu adında bir Linux dağıtımı hazırlamakta olduğu haberleri yayılırken Google'ın yaptığı açıklamaya göre bu dağıtımı şirket dışına çıkarmak gibi bir amaçları olmadığını sadece kendi kullanımları için olduğu açığa çıkmıştır. [38] [39]

Ubuntu 8.10

* gOS, Enlightenment masaüstü ortamı ve google yazılımlarını biraraya getiren sürüm.
* Geubuntu, İtalyan İntilinux grubunun hazırladığı ve Enlightenment masaüstü ortamını kullanan bir başka Ubuntu tabanlı dağıtım.
* Guadalinex, Debian-Tabanlı bir dağıtımdır. İspanyanın andalucia eyaletinde kamu kullanımı için geliştirilmektedir.
* ImpiLinux, Güney Afrika'nın devlet işlerinde kullanılmak üzere geliştirilen bir türevi
* Kiwi Linux, i386 mimarisi için optimize edilmiş, macarca ve romence destekli sürümdür.
* mEDUXa Kanarya Adaları'nda eğitim amaçlı geliştirilen sürümdür.
* Molinux İspanya'nın Castile La Mancha bölgesi istihbarat teşkilatı tarafından geliştirilen sürüm.[img]http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Kubuntu.png/180px-Kubuntu.png[/img]

[img]http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Edubuntu606_desktop.png/180px-Edubuntu606_desktop.png[/img]

[img]http://upload.wikimedia.org/wikipedia/tr/thumb/3/32/Ubuntu_new_704.png/250px-Ubuntu_new_704.png[/img]

Wiki