[font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan][b][font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan][size=18][font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan][b][font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan]DIŞ POLİTİKADA SERGİLENEN DİPLOMASİ HATALARI[/b][/color][/font]
[font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan][u]Fehmi HASPOLAT[/u][/color][/font]
[font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan]Sözde ’Ermeni Soykırımı’ tasarılarının kabul edilmesi üzerine Washington ve Stockholm Büyükelçilerimiz ‘danışılmak üzere’ merkeze(Ankara’ya)çağrıldı.Büyükelçilerin çekilmesi her ne kadar diplomatik bir yöntem ise de bu öyle eni sonu danışılmadan baş vurulacak bir önlem olmamalı.Çekiliyorsa bu durum ciddi bir şekilde çekilmeye neden olan sebebin ortadan kalkması, ya da düzeltilinceye kadar elçiler geri gönderilmemeli. Saman alevi gibi sönen tepkisindeki restler inandırıcılığını,ciddiyetini kaybeder. İtibar yerle bir olur. Rest çekilecekse gereği yerine getirilinceye kadar bu reste devam edilmelidir.Bundan böyle karşı taraf restinizi hiç bir endişesi olmadan görür. Aksi takdirde bu devlet diplomaside ciddiye alınmaz.Hele aynı büyükelçiliğin her yıl geri çekilmesi,artık bir önem taşımaz.[/color][/font]
[font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan]Madem öyle fazla dayanamayacaktınız neden Büyükelçileri çektiniz. Artı sert beyanlarda bulunuldu. “ABD’ye gitmeyiz”, türünden mesajlar sert olduğu gibi, tehdit içeren söylemlerdi. “Türkiye’de kaçak çalışan 100 bin Ermeni’yi iade ederiz.”gibi üzerinde durulamayacak sert ve tehdit içeren ser mesajlar söylenmemeli.Diplomasi deneyim ve soğukkanlılık gerektirir.Böyle hesapsız işler yapılmamalı. Bu işler oyuncak işi değil. Hele diplomasiyi bilen dışişlerinin böyle hatalar yapmaması gerekir. Diplomaside kural, yerine getirmekte zorlanabileceğiz hususları söylerken belirli bir oranda geri dönüş marjı bırakmayı gerektirir.Bu tür hataların bedelini iktidardakiler değil,bunun zararını siyaset ödemese de ülke öder. Türk dış politikası artık inandırıcılığı yitirir.[/color][/font]
[color:b9fb=cyan][font:b9fb=Verdana, sans-serif]Washington Büyükelçisi Namık Tan’ın ABD’ye dönerken Esenboğa Havaalanı’nda bir açıklama yaptığı açıklamada “[/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif][i]Tatmin olduğumuz cevapları aldık. Umuyoruz ki, olumlu hava devam [/i][/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif]edecek” dedi. Peki ne oldu da tatmin olundu.Olan oldu,ne değişti ki tatmin olunuyor? ABD,İsveç ,tasarıları iptal mi ettiler, geri mi çektiler? Böyle bir durum olmadığına göre Büyükelçilerin görev yerlerine geri dönmeleri politik,diplomatik zaaf, tekrar teslimiyetten başka bir şeyle izah edilemez.[/font][/color]
[font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan]Diyecekler ki,her iki ülke hükümetleri gelişmelerden üzüntü duyduklarını belirtmişler,Obama yönetimi tasarının Kongre’den geçmeyeceğine söz vermiş böylece Ankara,bu sözlerden tatmin olmuş. Buna nasıl inanılıyor,ciddiye alınıyor? ABD,bundan böyle Parlamentosunda artık bu tarsını görüşülemeyeceğine,tasarıyı çektiğine dair bir garanti veriyor mu?Hayır. O halde Demokles’in kılıcı misali, Türkiye’nin başının üstünde tutmaya çalıştığı,her talebinde kullanmak istediği bu kozu ortadan kaldırmadıkça Büyükelçinim gitmemesi gerekirdi. Ciddi devlet politikası bunu gerektirir.[/color][/font]
[color:b9fb=cyan][font:b9fb=Verdana, sans-serif]Bu diplomatik zaaf, Türkiye’de tepki ile karşılanmıştır.Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Namık Tan’ın çekilen restin ardından yeniden geri dönmesini değerlendiren deneyimli diplomatlar, Türkiye’nin uluslar arası arenada itibar yitirdiği uyarısında bulundu. Emekli Büyükelçi İnal Batu, “[/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif][i]Madem ABD’ye gidecektiniz o zaman neden rest çektiniz. ABD’den gelecek her teklife kapalıyız, bir arkadaşımızı göndeririz neden dediniz[/i][/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif]” diye konuştu. Türkiye’nin dünya ülkeleri gözünde çelişkili tavırlarının yerleşmeye başladığını kaydeden Batu, şunları söyledi: “[/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif][i]Diğer ülkeler Türkiye büyükelçisini çekti, ancak iki üç hafta sonra nasıl olsa gönderir yorumu yapacaklar. Bu kararlar dakikalık meseleler değildir. Bu hesapsız işleri neden yapıyorsunuz? Bu tür hataların bedelini iktidardakiler değil, ülkeler öder. Bunu iyi düşünmek lazım. AKP iktidarının bu çelişkili tutumu ciddi devlet politikalarından uzak bir tutumdur. Bu tutumu gören hiçbir ülke Türkiye’yi ciddiye almaz.”[/i][/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif] ,”Böyle bir karar alınmaz.” dedi.[/font][/color]
[color:b9fb=cyan][font:b9fb=Verdana, sans-serif]Emekli Büyükelçi Umut Arık ise, büyükelçi çekmenin çok büyük bir mesele olduğunu belirterek, “[/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif][i]Zararın neresinden dönersek kârdır anlayışıyla hareket ediyorlar. Ancak büyükelçiyi tekrar göndermek bir anlamda tükürdüğünüzü yalamak oldu. Bunun da ötesinde büyükelçinin gelmesi zaten yanlıştı. Büyükelçinin çekilmesi demek her şeyi bitirdik anlamına gelir. Bu da diplomaside o kadar kolay alınacak karar değildir. Ancak savaş veya savaş benzeri durumlarda olur. İş Nasreddin Hoca’nın kelek karpuz öyküsüne dönmüştür. Bunun dışında yazılı bir beyan varsa bunun da kamuoyuyla paylaşılması gerekir[/i][/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif]” şeklinde konuştu.[/font][/color]
[color:b9fb=cyan][font:b9fb=Verdana, sans-serif]Türkiye’nin eski Washington Büyükelçisi Nüzhet Kandemir de, büyükelçinin geri çekilmesinin Türk milletinin hassasiyetini ifade etmek açısından doğru olduğunu ancak daha sonra yapılan yanlışın başbakan ve bakanların beyanından kaynaklandığını belirten Kandemir, "[/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif][i]Büyükelçinin geri çekilmesi Türk milletinin bu konu üzerindeki hassasiyetini hissettirmek açısından doğru olmuştur. Esasen içerikte bir hata yoktur. Ancak şeklen önemli yanlışlar yapılmıştır. Başbakan ve bakanların bu kadar sert açıklamalar yapmamaları gerekirdi. ABD’ye gitmeyiz türünden mesajlar sert olduğu gibi, tehdit içeren söylemlerdi. Diplomaside kural, yerine getirmekte zorlanabileceğiz hususları söylerken belirli bir oranda geri dönüş marjı bırakmaktır. Bu yapılmadığı için zor bir durum ortaya çıkmıştır. Bu sözleri söylerken bunun süresi çok iyi hesaplanmalıdır. ABD Türkiye’nin bu mesajını aslen bakıldığında almıştır. Kabul edilen tasarının genel kurula gelmesi zor olacaktır mesajı verilmiştir. Sorun, tutamayacağınız sözleri tehdit olarak karşı tarafa iletmenizdir. Burada çelişki ortaya çıkmıştır.” [/i][/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif]dedi.[/font][/color]
[font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan]Bu diplomatik zafiyetlerin yanında Türkiye’ye karşı taleplerinden asla vazgeçmeyen Ermenistan’ın ebedi hasmane tavrına rağmen, Ankara, ‘Ermeni Açılım‘da atak üzerine atak geliştirerek tek yanlı ödünlü lütufkârlıkta pakete mini açılımlar ekliyor. Van Akdamar Kilisesi’ni yılda bir kere de olsa dini ayine açıyor. Şimdilik yılda bir olan da ayin serbestisi yarın Ermenilerin diğer kutsal günlerinde derken her hafta ayine açılması ufukta görünüyor. Mini açılımda Türkiye’de kaçak yaşadıkları söylenilen Ermeni çocuklarına eğitim olanağı getiriliyor, Eskişehir’in Sivrihisar ilçesinde 1881 yılında yapılan ve Anadolu’daki en büyük Ermeni kiliselerinden biri olan Surp Yerortutyun kilisesi, İzmir’in Çeşme İlçesi’ndeki tarihi Rum Kilisesi restorasyon kararı alınıyor. Milyonlarca sarf edilerek bu kiliseler, işsiz, yoksul, IMF’den borç alan Türkiye’nin cari açık veren, borca batık bütçesinden karşılanacak.[/color][/font]
[font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan]Bunca özveri sergilerken Ermeniler, nasıl tutum sergiliyor derseniz, onlar, hâlâ husumetlerinde kin ve nefret kusuyor; Türkiye’yi uluslararası mahkemede sanık sandalyesine oturtmaya hazırlanıyor.[/color][/font]
[font:b9fb=Verdana, sans-serif]
[color:b9fb=cyan]ABD ve İsveç parlamentolarının desteğiyle iştahların iyice kabardı, çıkmaya başladı.Bunlardan cesaretlenen Ermeniler, “Türkiye’yi uluslararası mahkemeye verelim”, “Toprak ve tazminat isteyelim” sesleri daha gür Ermenistan’da “Türkiye’yi uluslararası mahkemeye verelim”, “Toprak ve tazminat isteyelim” sesleri yükselmeye başladı. Ermenistan Ulusal Bilimleri Akademisi’ne bağlı Doğu Etüdleri Enstitüsü Direktörü, tanınmış Türkolog Ruben Safrastyan, Türkiye’yi mahkum edecek girişimlerin hemen başlatılmasını önerdi. Türkiye’nin 1915 olaylarını “soykırım” olarak tanımasının beklenilemeyeceğini belirterek uluslararası mahkemeye başvurulması gerektiğini öne sürdü. “Soykırım” ın İsveç tarafından tanınmasından duyduğu memnuniyeti belirten Ruben Safrastyan, “[/color][/font][color:b9fb=cyan][font:b9fb=Verdana, sans-serif][i]Güçlü ülkelerin çoğu, bu tarihi gerçeği tanıdığına göre, uluslararası hukuk platformuna doğru yönelmeli, çaba ve mücadelemizi orada yoğunlaştırıp Türkiye’yi mahkemeye vermeliyiz” [/i][/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif]dedi.[/font][/color]
[font:b9fb=Verdana, sans-serif]
[color:b9fb=cyan]Soykırım yalanının ABD ve İsveç’te kabul edilmesinin ardından Ermeni üniversiteleri, “Türkiye’yi uluslararası mahkemeye vermeyi”, Daşnaksutyun Partisi, toprak ve tazminat istemeyi planlıyor.[/color][/font]
[color:b9fb=cyan][font:b9fb=Verdana, sans-serif]Bu arada, Safrastyan, düzenlediği basın toplantısında, “[/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif][i]Türkiye ve ABD’nin pazarlık yaptığı aşikâr” [/i][/font][/color][color:b9fb=cyan][font:b9fb=Verdana, sans-serif]iddiasında bulundu. Ermenistan Devlet Radyosu’na göre Safrastyan, şöyle devam etti: “Türk liderlerinin açıklamaları, Türkiye’nin ABD ile bir pazarlık içinde olduğunun kanıtı ve bu pazarlığın başarısızlıkla sonuçlanması olasılığı dışlanmıyor.”
Ve yine Daşnaksutyun Partisi’nin Genel Sekreteri Giro Manoyan, soykırım yalanlarının kabul edilmesinin Ermenilerin Türkiye’den toprak ve tazminat talep etmesinin önünü açacağını söyledi. Manoyan şunları söyledi: “[/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif][i]Türkiye Batı Ermenistan’ı bu şekilde kullanmaya devam edecekse, 1915’ten beri kullanımı için bize para denmesi gerekiyor. Bir de zaten bizim olan topraklarımıza giriş izni için bazı ayrıcalıklarımız olmalı. Mesela vizeye gerek olmamalı, bölge askersizleştirilmeli[/i][/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif]” dedi.[/font][/color]
[font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan]Bu yargılayın isteklerini çok geçmeden ,Sarkisyan’dan Nazi benzetmesi gelerek ,Türkiye’yi yargılama isteğini ortaya koydu.[/color][/font]
[font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan]1915 olaylarının tartışılacağı bir tarih komisyonu fikrini reddeden Ermenistan Devlet Başkanı Serj Sarkisyan, küstah isteklerde bulundu. Sarkisyan, Suriye’ye düzenlediği üç günlük resmi gezisi sırasında, 26.3.2010’da Ermenistan halkına hitaben yayınladığı konuşmada, soykırım iddialarının değerlendirileceği uluslar arası bir mahkeme talebinde bulundu.[/color][/font]
[font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan]Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan’ın Ermenilerin gönderildiği iddia edilen Suriye’nin “Der Zor’” bölgesini ziyareti nedeniyle yaptığı bildiride şu sözler yer aldı: “Sıklıkla tarihçiler ve gazeteciler ’Der Zor Ermenilerin Auschwitz’i dir’ diyerek Der Zor’u Auschwitz ile kıyaslarlar. Bana göre kronoloji gerçekleri tersi bir yolla formüle etmeyi gerektiriyor; ’Auschwitz Yahudilerin Der Zor’udur’. Ermenistan’ın Devlet Başkanı olarak soruyorum, bizim Nürnberg’imiz ne zaman ve nerede kurulacak?” Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan bu küstah sözlerle Türkleri Nazilere benzetmiş oldu. Almanya’da, 2. Dünya Savaşı’nın ardından kurulan Nürnberg mahkemelerinde Naziler yargılanmıştı.”diyerek Türkiye’nin her şeye rağmen,sergilediği ‘Açılım’ jestlerine rağmen,yine de Türkiye’yi yargılayarak toprak ve tazminat talebini bir kere daha ortaya koymuş oldu.[/color][/font]
[color:b9fb=cyan][font:b9fb=Verdana, sans-serif][i]Öte yandan [/i][/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif]Ermenistan Adalet Bakanı Gevorg Danielyan, Erivan'ı ziyaret eden Uluslararası Ceza Mahkemesi Savcısı Luis Moreno Ocampo ile bir görüşme yaptı. Lahey'deki Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin sözde Ermeni soykırımı'nı ele alabileceğini öne sürüldü.Görüşmenin ardından Ermenistan Adalet Bakanlığı Basın Bürosu, NEWS.am'a Danielyan ile Moreno Ocampo'nun Mahkeme'nin "soykırımı" ele alabileceği sonucuna vardıklarını belirtti.[/font][/color]
[color:b9fb=cyan][font:b9fb=Verdana, sans-serif]Haberde Danielyan, görüşmede "[/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif][i]Ermeni soykırımını ilk olarak Türkiye'nin kabul etmesi gerektiğine işaret ettiği[/i][/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif]" de kaydedildi [/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif][i][b].(1)[/b][/i][/font][/color]
[font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan]Bunca Ermeni husumetine karşı diplomasi yanında dış politikadaki bunca tavizin,Türkiye’nin ortaya koyduğu tepkide direnememesinin, çok çabuk çark etmesinin ana faktörü ABD talepleridir.[/color][/font]
[b][font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan]İşte size kanıtı: [/color][/font][/b][color:b9fb=cyan][font:b9fb=Verdana, sans-serif]Türkiye-Ermenistan ilişkilerini istediği seviyeye getirmek isteyen ABD, süreci hızlandırmak için büyük bir çaba sarfediyor. ABD Dışişleri Bakanlığının Avrupa ve Avrasya işlerinden sorumlu üst düzey yetkilisi Philip Gordon’un Ermenistan Anayasa Mahkemesinin Türkiye-Ermenistan protokolleriyle ilgili gerekçeli kararını olumlu bulmasının ardından Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Philip Crowley de “[/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif][i]Çabuk olun” çağrısı yaptı. Önceki gün Gordon’un sözleri sorulunca “Haberim yok” [/i][/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif]diyen Crowley, dün düzenlediği basın toplantısında, Ermeni yargısının kararına övgüler yağdırdı. Crowley. "[/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif][i]Hem Türkiye hem de Ermenistan’ın protokollere yönelik taahhütlerini ciddiye aldıklarından eminiz ve bu protokollerin her iki ülke tarafından onaylanması çağrısında bulunuyoruz[/i][/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif]” dedi.[/font][/color]
[color:b9fb=cyan][font:b9fb=Verdana, sans-serif]Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Crowley, “[/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif][i]Normalizasyon sürecini destekliyoruz, bu sürecin Kafkaslar’da barış ve istikrara katkıda bulunduğuna inanıyoruz. Kritik olan husus şu; tarafların ilerleme sağlanmasının hayati önemi üzerinde odaklanmaya devam etmelerinin sağlanması[/i]" [/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif]diye konuştu. [/font][/color]
[color:b9fb=cyan][font:b9fb=Verdana, sans-serif]Gordon,Ermenistan’ın sergilediği bu uzlaşmaz tutuma rağmen, Protokolerin mimarı ABD’nin Dışişleri Bakan Yardımcısı Philip Gordon, Ermeni Anayasa Mahkemesi’nin kararını memnunlukla karşıladıklarını belirterek, [/font][b][font:b9fb=Verdana, sans-serif]ABD Dışişleri yeni tezgah peşinde olduğu görüldü. [/font][/b][font:b9fb=Verdana, sans-serif]Türkiye’nin Ermenistan ile imzaladığı protokolleri bir an önce Meclis’ten geçirmesini isteyerek şöyle dedi:[/font][/color]
[color:b9fb=cyan]“[font:b9fb=Verdana, sans-serif][i]Biz mahkeme kararını, Türkiye ve Ermenistan arasında uzlaşmayı öngören protokollerin onaylanması sürecinde olumlu bir adım olarak görüyoruz. Mahkeme kararı, üzerinde müzakere edilen ve onaylanan (Her iki hükümet tarafından) protokollerin, parlamento onayına izin veriyor. Mahkeme kararı, hiçbir şekilde protokolleri sınırladığı ya da yasal bir bağlayıcılık taşıdığı izlenimi vermiyor[/i][/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif].”diyerek Ermenilerin iddialarını görmezlikten gelerek,her şeye rağmen beyefendi(!) yine tek taraflı fedakârlıkta Türkiye’nin protokolleri kabul etmesini istiyor.[/font][/color]
[font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan]Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu Başbakan Tayyip Erdoğan’ın özel temsilcisi olarak Ermenistan’ın başkenti Erivan’da Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan ve Dışişleri Bakanı Edvard Nalbantyan ile görüşmesinin ardından Ermenistan Cumhurbaşkanlığı Basın Dairesi’nden yapılan açıklamaya göre Sarkisyan, Sinirlioğlu’na, [/color][/font][color:b9fb=cyan][font:b9fb=Verdana, sans-serif][i]Ermenistan Türkiye’den somut adımlar atmasını bekliyor. Türkiye, Ermtan ile ilişkilerini rayına oturtmak istediğini garantili bir şekilde kanıtlamak istiyorsa, beklenen adımları ön şartsız atmalı[/i][/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif]” mesajını verdi.[/font][/color]
[color:b9fb=cyan][font:b9fb=Verdana, sans-serif]Bir diğer kanıt da, Obama'nın12Nisan2010’la başlayan haftada Washington Zirvesi kapsamında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan ile ayrı ayrı yapacağı görüşmeler ve 24 Nisan öncesi, ABD'li düşünce kuruluşu Carnegie Endowment tarafından yayımlanan bir makalede Türkiye ve Ermenistan'a güven artırıcı önlemler alma çağrısında bulunulurken, "[/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif][i]Bu yıl ayak süren Türkiye, süreci hayatta tutmak için Ermenistan'a yönelik iyi niyet jestler yapmalı[/i][/font][font:b9fb=Verdana, sans-serif]" denilen taleplerde görülüyor.[/font][/color]
[font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan]İşler nerelerden tezgâhlanıyor,değil mi?[/color][/font]
[font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan]Tüm bu acı gerçekler karşısında Türkiye’nin sergilediği karşışıksız cömert politikaya üzülüyor,kahroluyoruz.[/color][/font]
[font:b9fb=Verdana, sans-serif][color:b9fb=cyan][i][b](1):Fatih Erboz:Haber :Yeniçağ:8.4.2010[/b][/i][/color][/font][/color][/font][/size][/b][/color][/font][/color][/font]
Konu: ERMENİSTANA KARŞI FİYASKO SÜRECİ 
