[img]
http://www.dunyabulteni.net/images/author/1611_b.jpg[/img][color:818d=red][size=24]
Google iş mi yapıyor siyaset mi?[/size]
[/color]
[color:818d=yellow]
Jin Canrong[/color]
Google, geniş bir örgütlenmesi, büyük bir şöhreti olan bir internet şirketi ve bir iş modeli olarak dünya çapında başarının altına imza attı. Fakat şu anki durumu, insanları hakkaten şaşkına çeviriyor. Google, Çin'e siyasi bir gözdağı verdi, ki büyük şirketlerin pek çoğunun sakınmak için ellerinden geleni yaptığı bir şeydir bu.
Google son birkaç gündür Çin pazarını terk etmekle tehdit ediyor – batı medyasının göklere çıkardığı ve Çin'i eleştirmek için bir fırsat olarak kullandığı bir hamle. ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton Çin'i eleştirdi; Kongre üyeleri ise daha sert ifadeler kullandı. Google bu olayda fırtınanın merkezidir ve rolü açıktır ki değişmektedir.
Google'ın olayın başındaki şikayeti, sunucularına "saldırı" düzenlenmesiydi. Şikayetin yönü daha sonra değişti ve Çin'den internet sansürüne bir son vermesini istemeye vardı. İnternet güvenliği gibi müşterek bir problemden Çin'in kanunlarını değiştirmesini talep etmeye vardırdı işi. Çin halkını çok şaşırtan bir harekettir bu.
Google iş mi yapıyor siyaset mi? Şayet iş yapıyorsa, o halde iş dünyasının sınırları dâhilinde durmayı bilmelidir. Şayet bir ihtilaf varsa üzülmeye gerek yok; tüm problemler iş dünyasının kanallarıyla çözüme kavuşturulacaktır. Fakat Google Çin siyasetini ve sosyal reformunu etkilemeye çalışıyorsa, bu durumda iş değişir.
Şu an Çin'in internet erişimini idâresiyle ilgili olarak bir tartışma var fakat gidilecek herhangi bir değişiklik, Çin'in durumuyla tam uyum içerisinde olmalı ve bir karar verirken temel standart olarak Çin toplumunun değişime göstereceği müsamahayı hesaba katmalıdır.
Çağdaş Çin toplumu zaten kayda değer ölçüde açık fikirlidir ve internetin büyümesi, Çin toplumunu sürekli olarak ileriye götürmektedir. Çin gelecekte kaçınılmaz olarak daha da açık olacaktır. Bununla birlikte, değişim süreci hızının da bir sınırı vardır. Bir gecede olmayacak tüm bunlar. Çin kapılarını ne kadar genişlikte açmalı? Çin, geleceğe giden yolun taşlarını nasıl döşemeli? Bu adımlar, bizzat Çin halkı tarafından atılmalı ve de planlanmalıdır. Dış dünyanın kanaatleri, istişare niteliği taşır. Teknolojisi ne kadar ileri olursa olsun, ne kadar bol kaynakları olursa olsun, toplumun değişim hızını kontrol etmek isteyen bir internet şirketi kesinkes küstahlaşmış demektir.
Google üç yıldır Çin'de iş yapıyor fakat görünene bakılırsa Çin toplumunun tarihini ve bugünkü meselelerini ancak çok sınırlı kavramış. Çin egemen bir devlettir, 19.yüzyıla ait bir kuruluş değildir. Yabancı şirketlerin sınır-ötesi hakları yoktur. Çin kanunlarının sınırları dışında Çin'de iş yapmaya çalışan herhangi bir kimse, 21. yüzyıl Çin'ini anlamamış demektir. Yapıcı eleştiri ve batı toplumunun iyi niyetli tavsiyeleri ve çokuluslu şirketler şüphe yok ki Çin'in kalkınmasına destek verecektir. Fakat gizli siyasi gündemlere sahip olmak ve Çin'i pes etmeye zorlamak için tehdit etmek söz konusu olamaz.
Google, Çin'in internet sansürüne bir son vermesini istiyor. Mashable'da yayınlanan bir makalede belirtildiği gibi "Çin'in kurallarını değiştirmesini, itiraz edilebilir içeriğin (mesela porno), bilgi ve en vahşi görüntüleri süzgeçten geçirmeden vatandaşlarının erişimine izin vermesini istemek saçmalıktır."
Çin, bazı batılıların eleştirileri sırasında da büyümeyi sürdürmüştür nitekim. Dolayısıyla Google'ın fitillediği eleştiriler büyük bir marifet değildir. Bununla birlikte, Google'ın Çin'den çekilmesine batı medyasının verdiği destek, Çin halkını daha bir ihtiyatlı olmaya itmiştir.
İngiltere'nin Guardian'ı, Google'ın bir hesaplaşmaya girmek istemesi durumunda internet dünyasının yarılıp bölüneceğini tahmin ediyor. Çin elbette ki bunun olmasını istemiyor ama Çin hiçbir sıkıntıdan korkmuyor ve böylesi ihtimallerin kendisini rehin almasına izin vermeyecektir. Çin toplumu, Google'ın tehdidine karşı birlik içinde hareket etmelidir.
Pek çok Çinli, Google arama motorunu kullanmak istiyor. Google'ın Çin'de olmaması durumunda Çin halkının internet faaliyetlerinde geçici bir aksama olacaktır. Dolayısıyla Google'ın Çin'de kalması bizi memnun eder; bazı ayarlamalar yapmalı ve Çin kanunlarını benimsemelidir. Şayet Google gitmekte ısrar ederse, büyük bir marifet olmaz bu. Google kendisini Çin pazarından etmiş olur.
Kaynak: Nanfang Daily
Konu: Google iş mi yapıyor siyaset mi? 
