*orijinali ilm olan bir kelimedir. bu yüzden, sesliyle başlayan ek aldığında ikinci i düşer: ilmi, ilme gibi. bilim anlamına gelir.
kimi sure başlarındaki elif lam mim kısımlarının bu kelimeye, ya da bu kelimeden türemiş olan alim kelimesine işaret ettiği sanılır.
buradan türemiş diğer kelimeler: muallim, malum, malumat.
* ilim ilim ilmektir
ilim kendin bilmektir
sen kendini bilmezsin
ya nice okumaktır
( yunus emre)
*'ilim, kadrini ve haddini bilmektir'
cuneyd-i bağdadi
*arapça manası, çölde işaret bırakmaktır.
*#
# ilim, bilimden daha geniş bir alanı yapısı gereği kuşatır. zira; bilim, bilmekten gelir ve ortada olan bir gerçekliğin "bize göre" olan görünümüdür. ayrıca, bilimde her zaman daha iyi bir açıklama vardır. bu açıdan, bilim septik olmak zorundadır.
ilim ise olanın olduğu gibi söylendiği, "bilimsel kanıt" çerçevesinde değerlendirileyemecek olan bir aşkın boyuttan bahseder. yani, epistemolojik açıdan bakıldığında; bilim, bilimsel bilgiye ulaşmak için yapılırken ilim ise aşkın bilgiye ulaşmak için yapılır. aşkın bilgide bilimsel septiklik diye bir şey söz konusu değildir ki olay bilimin algı sahasının da dışında cereyan etmektedir.
*''arapça ´ilm, ingilizcedeki "knowledge" (bilgi) ile adeta tamamen örtüşür. bununla beraber "bilgi", "ilmin olgusal ve duygusal içeriğini bütünüyle ifade etmede yetersiz kalır. çünkü ´ilm, islamiyete ve müslüman medeniyetine, kendi farklılığını ve karmaşıklığını hakim kılmış kavramlardan biridir. hatta müslüman medeniyetinde ´ilm kadar bütün yönleriyle belirleyci olmuş bir başka kavram yoktur. bu tespit, sözgelimi tevhid "allah´ın birliğini tanıma", ed-din "hakk din" gibi müslümanların dini hayatlarında çok etkin olan kavramlar için bile geçerlidir. çünkü bunların hiç biri anlam derinliği ve kullanım yaygınlığı bakımından ´ilm ile eşdeğer değildir. müslüman entelektüel hayatının, müslüman dini ve siyasi hayatının ve nihayet bir müslümanın gündelik hayatının hiç bir yönü, müslümanın en yüce değeri anlamında "bilgi"ye yönelik kuşatıcı tavra yabancı değildir.''
franz rosetnhal
*"aşk imiş her ne var âlemde
ilm bir kıyl ü kâl imiş ancak"
fuzulî