İHD VE TİHV 2009 YILI HAK İHLALLERİ RAPORLARI

[b][size=18]
<H1>Hak ihlallerinde patlama! [/b]

[color:8ef9=#2d648a][b]ANF[/b][/color]
12:30 / 29 Nisan 2010


[color:8ef9=#2d648a][b]ANKARA[/b][/color] - İnsan Hakları Derneği (İHD) ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) 2009 yılı hak ihlali raporunu açıkladı. Raporda, insan haklarında bütün alanlarda çok yoğun bir şekilde hak ihlallerinin yaşandığı belirtilirken, bazı alanlarda Türkiye tarihinde daha önce yaşanmamış ihlallerin olduğu kaydedildi. Raporu değerlendiren insan hakları savunucuları, verilerin hak ihlallerinin çığlığı olduğunu vurguladılar.

İHD Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan ve TİHV Genel Sekreteri Metin Bakkalcı, bir basın toplantısı düzenleyerek, 2009 yılı hak ihlalleri raporunu açıkladı.

İHD Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan yaptığı değerlendirmede, 2009 hak ihlallerin 2008 yılından pek farklı olmadığını, silahlı çatışmalarda yaşamını yitirenler hariç diğer hak ihlali başlıklarında ihlallerin artarak devam ettiğini söyledi. Türkdoğan, güvenlik kuvvetlerinden kaynaklanan ve yargısız infaz olarak nitelendirilen ihlallerin artarak devam ettiğini belirterek, bunda güvenlik kuvvetlerinin silah kullanma yetkisinin kolaylaştırılmasının önemli bir nedeni olduğunu kaydetti. Koruculuk sistemi kaldırılmadığı sürece koruculardan kaynaklanan öldürme olaylarındaki artışın devam edeceğini dile getiren Türkdoğan, Bilge Köyü katliamının bunun en tipik örneği olduğuna dikkat çekti.

MAYINLAR

Rapora göre, 2009 yılında mayın ve sahipsiz bomba patlaması sonucu çok sayıda sivilin ölümü ve yaralanması gerçekleşti. Türkdoğan, hükümetin ülke içindeki mayınlı sahaların temizlenmesi ile ilgili hiçbir tedbir almadığına işaret etti.

ÇATIŞMALAR

Yine Kürt sorunun demokratik ve barışçıl çözümü için hükümet hiçbir anayasal ve yasal düzenleme yapmaması sonucu silahlı çatışmaların başladığına dikkat çeken Türkdoğan, istatistiklerin Kürt sorununun demokratik ve barış çözümü ile ilgili atılacak adımların yaşam hakkı ihlallerinde azalmaya ve belki de tamamen minimum seviyeye inmesine vesile olacağına işaret etti.

İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE

Bu yıl da hükümetin ‘işkenceye sıfır tolerans’ söylemi sözde kaldı. Adalet Bakanlığı verilerine göre 2008 yılında işkence ve eziyet suçlarında 153 dava açıldı. Bu davalarda 403 kişi sanık olarak yargılandı. Buna karşın güvenlik kuvvetlerine mukavemet diye adlandırılan suçtan vatandaşlara karşı 2008 yılında 11 bin 256 dava açıldı. Bu davalarda 18 bin 859 kişi sanık olarak yargılandı. Türkdoğan, cezasızlık kültürüyle mücadele edilmediği sürece işkence ve kötü muamele iddialarında bir azalma beklenmesinin mümkün olmadığını söyledi.

DÜŞÜNCE, İFADE VE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ

2009 yılı içerisinde düşünce ve ifade özgürlüğü kapsamında 569 kişi ceza aldı, 36 gazeteci tutuklu yargılanmaya devam ediyor, 44 kez gazete, dergi ve televizyon yayınları durduruldu, 23 etkinlik yasaklandı, çok sayıda kitap toplatıldı ve TĠB verilerine göre 11 Mayıs 2009’a kadar 2 bin 601 web sitesi kapatıldı, 167 sitesine erişim engeli getirildi. Raporda, basın mensuplarının görevleri nedeniyle karşılaştıkları soruşturmalar ise yüzlerle ifade ediliyor. İfade özgürlüğü yasakları çok sayıda siyasetçi, sendikacı, insan hakları savunucusu, öğrenci ve belediye başkanının “yasa dışılıkla’ suçlanmasına sebep oldu. Türkdoğan, 2009 yılının; düşünce, ifade ve basın özgürlüğü açısından kötüye gidişin yaşandığı bir yol olduğunun altını çizdi.

TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ HAKKI

2009 yılında da 2911 sayılı kanun değiştirilmediği gibi bu hak alanındaki ihlaller giderek arttı. Kürt illeri başta olmak üzere 1 Mayıs’ta İstanbul’da, Aralıkta Ankara’da TEKEL işçilerine olmak üzere kitlesel 229 toplantı ve gösteriye müdahale edildi. Bu müdahalelerde 6 ölüm, 356 yaralanma, 7 bin 718 gözaltı ve bin 923 tutuklama gerçekleşti.

ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ

2009 yılında 10 siyasi parti, dernek ve vakıfla ilgili kapatma davası açıldı. DTP’nin kapatılmasıyla bu hak alanındaki ağır ihlal kendini ortaya koydu. 227 kere parti ve dernek binalarına kimliği belirsiz kişilerce saldırılar düzenlendi.

KİŞİ GÜVENLİĞİ VE ÖZGÜRLÜĞÜ İLE MAHPUS HAKLARI

2009 yılında cezaevlerinde tutulan ve tedavi edilmeleri için tahliyeleri gereken ağır hasta 49 mahpus bulunmaktadır. 2009 yılı sonu itibariyle toplam 118 bin kişi cezaevlerinde tutuldu. Bunlardan 60 bin 598’i tutuklu, 58 bin 331’i hükümlü. Türkdoğan, cezaevlerinde ve gözaltı merkezlerindeki ölümlerin durması için acilen İşkenceye Karşı Sözleşmeye Ek Seçmeli Protokol’ün onaylanması ve bir an önce Ulusal Önleme Mekanizması’nın kurulması gerektiğini söyledi. Türkdoğan, tutuklu yargılamalarının oranının yüksekliğinin tutuklama rejiminin ne kadar ağır olduğunu ortaya koyduğuna işaret ederek, “Türkiye’de insanlar çok rahatlıkla tutuklanıyor” dedi.

İMRALI CEZAEVİ

Raporda, Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın bulunduğu İmralı Cezaevi’nin toplumsal gerginliğin artmasının sebebi olarak mevcut konumunu koruduğu belirtilerek, bu cezaevinin sivil toplum örgütleri tarafından incelenme isteğinin yerine getirilmediği hatırlatıldı.

ÇOCUK TUTUKLULAR

2009 yılında cezaevlerinde 2 bin 544 çocuk tutuklu, 245 çocuk hükümlü bulunuyor. Türkdoğan, çocuklarla ilgili tutuklama oranının bu kadar yüksek olmasının eski DGM’lerin devamı olan Özel görevli ve yetkili ağır ceza mahkemelerinin uygulamalarının antidemokratikliğini ve baskıcı bir ceza sistemi olduğunu gösterdiğine işaret etti. Türkiye, 2009’da Çocuk Hakları Sözleşmesi’ni de çok ağır bir biçimde ihlal etti.

LİNÇ GİRİŞİMLERİ

2009 yılında linç girişimleri sonucunda toplam 4 kişi yaşamını yitirdi, 43 kişi yaralandı, 13 kişi memleketlerine geri dönme kararı almak zorunda bırakıldı ve 42 ev ve işyeri hasar gördü.

MÜLTECİ VE SIĞINMACI HAKLARI

Rapora göre 2009 yılında bu alanda da hiçbir somut ilerleme olmadı. . Sığınmacılardan alınan yüksek ikamet harcı uygulaması ciddi sorunlara neden olmaya devam etti. Türkiye’de 2009 yılında 23 bin 14 göçmen ve sığınmacı gözaltına alındı. Göçmen ve sığınmacılardan 33’ü yaşamını yitirdi.

İNSAN HAKLARI SAVUNUCULARI

2009 yılında insan hakları savunucularına yönelik baskılar giderek arttı. İHD Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erbey tutuklandı. Çok sayıda İHD yöneticisi tutuklu yargılandı TİHV Başkanı Şebnem Korur Fincancı hakkında çok sayıda soruşturma ve dava açıldı. Türkdoğan, bu dava ve soruşturmaların, Türkiye’nin taraf olduğu BM Genel Kurulu’nca kabul edilen İnsan Hakları Savunucuları’nın Korunması Bildirgesi’nin fiilen işletilmediğini gösterdiğini söyledi.

TİHV Genel Sekreteri Bakkalcı yaptığı değerlendirmede, 2009’da insan hakları alanındaki bütün parametrelerin olumsuz gelişmeler gösterdiğini ifade ederek, yaşananların bir çoğunun Türkiye tarihinde ilk olduğunu vurguladı. Dün itibariyle ilk dört ayda çatışmalarda 27 kişinin yaşamını yitirdiğini belirten Bakkalcı, bunların 22 tanesinin Nisan ayında yaşandığının altını çizdi. Bakkalcı, hazırladıkları raporun aslında insan haklarının bir çığlığı olduğunu kaydetti.

FİDH Genel Başkan Yardımcısı Yusuf Alataş ise insan hakları alanında iyileşmenin aksine daha bir sorunsala dönüştüğünü söyledi. Çatışmalarda halen gençlerin birbirini öldürmeye zorlandığına işaret eden Alataş, çatışmalardan duydukları kaygıyı dile getirdi. Alataş, bunun için acilen çözüm yönünde adım atılması gerektiğini kaydetti.

2009 rapordaki bazı veriler şu şekilde:

-Yargısız infaz; 97 ölü, 118 yaralı

-Cezaevlerinde ölüm; 36 kişi

-Gözaltında ölüm; 6 kişi

-Faili meçhul saldırı; 18 ölü, 37 yaralı

-Resmi hata ve ihmal; 42 ölü, 30 yaralı

-Polis ve asker intiharları; 34 ölü

-Saldırıya uğrayan parti sendika dernek yöneticisi; 4 ölü, 152 yaralı

-Saldırıya uğrayan gazeteci; 2 ölü, 10 yaralı

-Saldırıya uğrayan öğretmen, öğretim görevlisi; 3 yaralı

-Saldırıya uğrayan öğrenci; 111 yaralı,

-Saldırıya uğrayan yerel yönetici; 3 ölü, 5 yaralı

-Saldırıya uğrayan işçi; 32 yaralı

-Diğer saldırılar; 27 ölü, 249 yaralı

-Silahlı çatışmalar, güvenlik görevlisi; 50 ölü, 105 yaralı

-Silahlı çatışmalar, militan; 91 ölü, 1 yaralı

-Mayın patlaması asker; 21 ölü, 38 yaralı

-Mayın ve bomba patlaması; 22 ölü, 41 yaralı

-Yasadışı örgüt cinayetleri ve yaralanmalar; 6 ölü, 7 yaralı

-Kuşkulu ölüm; 41

-Namus cinayetleri; 31 ölü, 2 yaralı

-Kadın intiharları; 64 intihar, 21 intihar teşebbüsü

-Ev içi şiddete uğrayan kadınlar; 46 ölü, 14 yaralı

-Kadına yönelik şiddet, tecavüz, taciz; 36 ölü 12 yaralanma, 8 tecavüz

-Fuhuşa zorlanan kadın; 7

-Çocuk intiharları; 41 intihar, 16 teşebbüs

-Ev içi şiddete uğrayan çocuklar; 20 ölü, 12 yaralı

-Çocuğa yönelik şiddet, tecavüz, taciz; 14 ölü, 6 şiddet, 34 taciz ve tecavüz

-Fuhuşa zorlanan çocuk; 1

-Gözaltında işkence ve kötü muamele; 305

-Gözaltı yerleri dışında işkence vekötü muamele; 358

-Köy korucuları tarafından yapılan işkence kötü mnuamele; 34

-Cezaevlerinde işkence ve kötü muamele; 397

-Kolluk güçlerdi tarafından tehdit edilenler; 51

-Güvenlik güçlerinin müdahalesi sonucu yaralanan; 565

-Okulda şiddet; 115

-Gözaltı sayısı; 7 bin 718

-Tutuklanan sayısı; bin 923

-Gözaltına alınan sığınmacı ve göçmen; 23 bin 14

-Yaşamını yitiren sığınmacı ve göçmen; 33 ölü, 30 yaralı

-Yasaklanan etkinlik sayısı; 23 (7 kutlama, 5 tiyatro, 4 festival, 3 gösteri, 1 mevlit, 1 sergi, 1 konser, 1 yürüyüş)

-Toplatma kararı: 10 gazete 27, 7 dergi 15 kez toplatıldı

-1 televizyon yayını iki kez durduruldu

-11 kitap, 6 afiş, 5 pankart, 1 kitapçık ve bir çıkartma yasaklandı

-Baskına uğrayan gazete ve yayın organı; 11 gazete bürosu, 3 televizyon kanalı, 2 radyo

-Bu yıl 853 kişi hakkında 166 dava açıldı

-Müdahale edilen toplantı ve gösteri sayısı; 229

-Açılan soruşturma açılan kişi sayısı; 340

-Baskına uğrayan siyasi parti, sendika dernek; 227

-Kapatılan kapatılmak istenen parti ve dernek sayısı ; 10

ANF NEWS AGENCY

[/size]</H1>